Park krajobrazowy

Dane podstawowe

• Nazwa: Załęczański Park Krajobrazowy
• Data utworzenia: 1978-01-05
• Powierzchnia [ha]: 13520,0000

Położenie formy ochrony przyrody

• Województwa, w których znajduje się obiekt: śląskie, łódzkie
• Powiaty: pajęczański, wieluński, kłobucki
• Gminy: Osjaków (gmina miejsko-wiejska), Lipie (gmina wiejska), Wierzchlas (gmina wiejska), Pątnów (gmina wiejska), Działoszyn (gmina miejsko-wiejska)
• Tekstowy opis granic: W skład Parku na terenie woj. łódzkiego wchodzi obszar określony linią graniczną opisaną poniżej. Opis przebiegu lej linii zaczyna się w gminie Pątnów, w miejscowości Kałuże -zachodnia część parku. Od punktu przecięcia granic woj. łódzkiego i opolskiego z drogą polną, granica biegnie około 350 m na północ dochodząc do drogi powiatowej 4528 E, którą biegnie około 2.750 m na wschód i północny-wschód, docierając do drogi powiatowej 4521 E Dzietrzniki - Załęcze Wielkie. Dalej granica skręca na wschód i biegnąc tą drogą powiatową około 550 m dociera do drogi gminnej nr 372809. Stąd biegnie tą droga gminną na północ do Kępowizny i dalej około 1.600 m na północnyzachód drogą gminną nr 372808 dochodząc do drogi prowadzącej przez przysiółek Bieniec Syberia. Następnie granica biegnie tą drogą około 1.000 m na północny-wschód do drogi powiatowej przechodzącej przez Bieniec Duży. Stąd granica prowadzi tą drogą powiatową 4525 E na wschód i północny-wschód dochodząc do Bieńca Małego i dalej kieruje się na północ przecinając dolinę Strugi Łaszewskiej, która stanowi granicę gmin Pątnów i Wierzchlas, docierając do drogi gminnej nr 373714 gminy Wierzchlas. Stąd granica biegnie drogą polną około 250 m na wschód, potem kieruje się na północny-wschód biegnąc na odcinku około 1.000 m wzdłuż stoku doliny rzeki Warty, dochodzi do drogi polnej Łaszew - Przywóz i przecina dolinę Strugi. Tutaj skręca na wschód biegnąc wzdłuż wąwozu i ww. drogi polnej około 1.200 m. Potem granica zmienia kierunek na północno-wschodni i biegnąc drogą polną na odcinku około 2.400 m dochodzi do wsi Mierzyce - Parcela przecinając drogi powiatowe w miejscowościach Przywóz Górny i Dolny. Stąd kieruje się dalej drogą polną początkowo na północny-zachód (około 450 m), potem północny-wschód (około 600 m), znowu północny-zachód (około 470 m) i północny-wschód (około 800 m) dochodząc do drogi gminnej nr 373709 w miejscowości Opatów. Stamtąd biegnie tą drogą gminną na północny-zachód około 150 m, by potem skręcić na północny-wschód i biec około 900 m drogą polną. Następnie granica biegnie wzdłuż granicy własności działek rolniczych na południowy-wschód i potem północny-wschód, aby przecinając las zwany Wrzosem dotrzeć do kolejnej drogi polnej. Następnie granica biegnie na południowy-wschód wzdłuż drogi polnej i granicy własności działek rolniczych, następnie drogą polną na północny-wschód wzdłuż górnej krawędzi stoku doliny Warty na odcinku około 750 m, dochodząc do drogi wojewódzkiej nr 486. Tutaj granica skręca na zachód biegnie około 160 m wzdłuż ww. drogi wojewódzkiej, by następnie skręcić na północ i biec wzdłuż zachodniej strony lasu państwowego dochodząc po około 800 m do drogi polnej. Dalej granica biegnie na północy-wschód wzdłuż tej drogi polnej na odcinku około 360 m dochodząc do drogi gminnej nr 373704. Potem granica prowadzi wzdłuż tej drogi gminnej przez tereny lasów państwowych na wschód do miejscowości Łykowe dochodząc tam do drogi powiatowej 4529 E i wkraczając w obszar gminy Osjaków. Stąd granica Parku prowadzi na północ drogą powiatową około 250 m, by potem skręcić na północny-wschód i przez tereny leśne dotrzeć do drogi leśnej prowadzącej wzdłuż lewego brzegu rzeki Warty. Granica biegnie tą drogą na wschód około 500 m, potem skręca na południowy-wschód i biegnąc około 270 m wzdłuż lewego brzegu rzeki Warty dociera do miejsca, w którym zmienia kierunek na południowy i przecinając rzekę Wartę wkracza ponownie w obszar gminy Wierzchlas. Stąd docierając drogami polnymi dochodzi do drogi gminnej nr 373706 w miejscowości Strugi. Następnie granica biegnie tą drogą gminną i drogą lokalną na południe około 450 m dochodząc do drogi powiatowej 3525 E, by potem prowadząc tą drogą dalej na południe dotrzeć do skrzyżowania z inną drogą powiatową prowadzącą do Bronikowa. Stąd idąc dalej na zachód dochodzi do skrzyżowania z drogą wojewódzką nr 48 (na prawym brzegu rzeki Warty w miejscowości Krzeczów. Następnie od tego skrzyżowanie granica prowadzi ww. drogą wojewódzką około 4.400 m na południowy-wschód przekraczając granice gmin: Wierzchlas i Działoszyn i dochodząc do drogi powiatowej 4523 E. Dalej granica biegnie na południe, początkowo wzdłuż ww. drogi powiatowej około 650 m a później wzdłuż granicy lasów państwowych około 2.500 m. Potem granica skręca na południowy-wschód i biegnąc drogą polną około 1.300 m dociera do drogi leśnej, gdzie skręca na południe i biegnie około 250 m, aby potem skręcić na wschód i drogą leśną lasów państwowych po około 300 m dotrzeć do innej drogi leśnej, którą następnie kieruje się na południe i po około 1.350 m dociera do drogi powiatowej 4522 E Bobrowniki - Działoszyn. Następnie granica prowadzi tą drogą na wschód około 1.000 m, potem skręca na południe i biegnie wzdłuż granicy oddziału leśnego około 200 m, docierając do rzeki Warty, którą przecina i biegnie dalej wzdłuż doliny Suchej Strugi. Początkowo na południe około 1.300 m wzdłuż wschodniej górnej krawędzi stoku doliny, potem przy zabudowie zagrodowej w Kol. Lisowice skręca na zachód i biegnąc dalej południową górną krawędzią tej doliny dociera do miejscowości Bugaj, skąd kieruje się na południe. Następnie biegnie dalej doliną rzeki w kierunku południowo-zachodnim dochodząc do zabudowań wsi Draby. Dalej granica prowadzi drogą wzdłuż tych zabudowań do drogi krajowej nr 42, którą następnie biegnie dalej na południowy-zachód około 1.300 m do wsi Kiedosy, a potem około 1.500 m drogą lokalną do wsi Szczepany dochodząc do granicy z województwem śląskim. Następnie linia graniczna biegnie około 7.400 m na zachód wzdłuż granicy województwa łódzkiego i śląskiego dochodząc do punktu styczności granic 3 województw: łódzkiego, śląskiego i opolskiego. Dalej biegnie około 5.300 m na zachód i północny-zachód wzdłuż granicy woj. łódzkiego i opolskiego dochodząc do punktu przecięcia granic woj. łódzkiego i opolskiego z drogą polną, czyli do miejsca, w którym rozpoczęto opis. Granica Parku w jego części położonej w województwie śląskim zaczyna się od punktu styku granic trzech województw: opolskiego, łódzkiego i śląskiego. Następnie biegnie przez las wzdłuż granicy województw śląskiego i łódzkiego w kierunku wschodnim, aż do wschodniej granicy oddziału leśnego 253 (ok. 450 m na zachód od miejscowości Giętkowizna), gdzie skręca na południe. Dalej biegnie granicą oddziałów leśnych w kierunku miejscowości Parzymiechy do południowej granicy oddziału 272 przy ul. Chmielnej. Podążając granicą oddziału 272 dochodzi do zachodniego krańca oddziału, po osiągnięciu którego skręca na południowy zachód w kierunku ul. Stawowej. Następnie biegnie wzdłuż ul. Stawowej w kierunku północno-zachodnim do granicy oddziałów 264 i 265, gdzie skręca na zachód, a następnie południowy zachód. Dalej okrąża oddział 277 i podąża na zachód wzdłuż granicy lasu (oddział 273). Po osiągnięciu granicy oddziału 274, kieruje się na południe, przekracza ul. Jaworską i na wysokości oddziału 286 skręca w kierunku południowo-wschodnim, zmierzając do oddziału 2, niedaleko ul. Stawki. Po okrążeniu oddziału 2 prowadzi skrajem lasu na zachód do granicy województwa opolskiego, a po jej osiągnięciu skręca w kierunku północnym do punktu początkowego.
• Pokaż obiekt na mapie:

Położenie otuliny

• Powierzchnia otuliny [ha]: 8153,0000
• Opis granicy lub położenia: W skład otuliny na terenie woj. łódzkiego wchodzi obszar określony linią graniczną opisaną poniżej. Opis przebiegu zewnętrznej granicy otuliny Parku zaczyna się w gm. Pątnów w miejscowości Kałuże - zachodnia część. Od punktu przecięcia granic woj. łódzkiego i opolskiego z granicą Załęczańskiego Parku Krajobrazowego, linia graniczna otuliny biegnie na zachód wzdłuż granicy woj. łódzkiego i opolskiego dochodząc do linii kolejowej Wieluń -Herby Nowe. Dalej granica otuliny biegnie wzdłuż tej linii kolejowej na północ dochodząc do lasu uroczyska Ruda i cieku Struga. Stąd wzdłuż cieku granica skręca na zachód, potem na północ i wschód okalając las od zewnętrznej strony i dochodzi do drogi powiatowej 4523 E we wsi Przycłapy. Stamtąd tą drogą granica biegnie około 600 m na południowy-wschód dochodząc do lasu uroczyska Mierzyce. Następnie biegnie na północ i wschód wzdłuż zachodniego i północnego skraju lasu dochodząc do granicy oddziałów leśnych 225 i 230. Potem kieruje się na południe i po około 550 m skręca na wschód. Idąc drogą leśną i polną dochodzi do drogi gminnej nr 373708 Mierzyce - Kraszkowice. Stąd biegnie na północ tą drogą około 500 m, po czym skręca na wschód. Następnie idąc w kierunku północno-wschodnim linią łamaną prowadzoną wzdłuż dróg polnych i granic własności działek rolniczych, granica dochodzi do miejscowości Kraszkowice Modlin, otaczając zabudowania wsi Kraszkowice od wschodu i przecinając wcześniej drogę wojewódzką nr 486 Wieluń -Działoszyn. Ze wsi Kraszkowice Modlin granica biegnie drogą gminną nr 373705 w kierunku północno-wschodnim dochodząc do punktu wysokościowego 174,2 m n.p.m., gdzie skręca droga leśną na wschód i po około 1.000 m dochodzi do innej drogi leśnej. Stąd tą drogą kieruje się na północ (około 500 m), potem drogami leśnymi idzie na wschód dochodząc do drogi powiatowej 4529 E Krzeczów - Drobnice. Następnie zachodnim skrajem lasu kieruje się na północny-wschód i dochodzi do drogi leśnej. Stąd droga leśną idzie na wschód, potem drogami polnymi na północ, ponownie na wschód i na północ dochodząc do rzeki Warty, którą przecina na wysokości wsi Jarząb. Następnie granica biegnie na południowy-wschód wzdłuż granicy gmin Wierzchlas i Siemkowice dochodząc do drogi gminnej nr 373719 w gm. Wierzchlas. Stąd drogą leśną (około 280 m) dochodzi ponownie do granicy gmin Wierzchlas i Siemkowice. Następnie kieruje się na południowy-zachód i południe początkowo wzdłuż granicy gmin Wierzchlas i Siemkowice, potem wzdłuż cieku przecinając drogę powiatową 4527 E we wsi Mokre i dochodząc do drogi polnej. Dalej granica biegnie wzdłuż drogi polnej i ponownie granicą gmin Wierzchlas i Siemkowice (otaczając od zachodu przysiółek Ostrawy) dochodząc do punktu styku granic gmin Wierzchlas, Siemkowice i Działoszyn. Stąd granica otuliny prowadzi na południe wzdłuż dróg polnych przecinając drogę wojewódzką nr 486 Wieluń - Działoszyn i dochodząc do punktu wysokościowego 220,3 m n.p.m. Następnie granica biegnie na południowy-wschód linią łamaną wzdłuż dróg polnych i dochodzi do tzw. Traktu Kamieńskiego (dawny szlak handlowy). Dalej wiedzie na wschód tym traktem około 1.000 m, po czym skręca na południe i południowy-wschód i wiodąc drogami leśnymi dociera do drogi powiatowej 4522 E Bobrowniki - Działoszyn. Następnie wiedzie tą drogą na północny-wschód około 200 m wkraczając w granice administracyjne miasta Działoszyna, po czym skręca wzdłuż dróg polnych na wschód i potem na południe omijając pałac Mecińskich w Działoszynie i dochodzi do doliny rzeki Warty, którą przecina. Dalej granica wiedzie na południe drogami polnymi dochodząc do drogi krajowej nr 42, którą przecina i dalej biegnie na południowyzachód wzdłuż tzw. Drogi Dankowskiej. dochodząc do granicy woj. łódzkiego i śląskiego. Następnie linia graniczna biegnie na zachód wzdłuż granicy tych województw dochodząc do punktu przecięcia granic woj. łódzkiego i śląskiego z granicą Załęczańskiego Parku Krajobrazowego. Granica otuliny Parku rozpoczyna się w punkcie stycznym granicy województw śląskiego i łódzkiego oraz północno-wschodniej części granicy oddziału 253 (ok. 450 m na północny-zachód od miejscowości Giętkowizna). Następnie prowadzi w kierunku wschodnim wzdłuż granicy województw śląskiego i łódzkiego do wschodniej granicy wydzielenia 182d, gdzie skręca na południowy-zachód i prowadzi Drogą Dankowską, a następnie wschodnią granicą wydzieleń 197a, 197d oraz oddziałów 201, 208, 220 i 1 do miejscowości Chałków. W Chałkowie skręca na zachód w drogę gruntową prowadzącą wzdłuż linii lasu. Po około 280 m skręca na południe w kierunku drogi prowadzącej do Rozalina, a następnie biegnie wspomnianą drogą na zachód. Po osiągnięciu granicy oddziału 232 kieruje się na południe i przekracza ul. Częstochowską w miejscowości Lipie. Dalej prowadzi wzdłuż granicy oddziałów tworzących kompleks leśny zlokalizowany w okolicy miejscowości Natolin i Zimnowoda-Podlas w okolicach wydzielenia 2a odchodząc od granicy lasu w kierunku drogi Zagórze, którą podąża na północ, a następnie wzdłuż cieku w kierunku północno-wschodnim z powrotem do granicy wydzielenia 2a. Następnie granica otuliny biegnie ponownie wzdłuż granicy oddziałów tworzących kompleks leśny, przekraczając ul. Częstochowską w okolicach miejscowości Napoleon i prowadzi na północny wschód. Po dotarciu do oddziału 234 skręca na zachód i prowadzi ul. Leśną do drogi krajowej nr 42. Następnie prowadzi wzdłuż drogi krajowej nr 42 w kierunku Parzymiech, biegnąc wzdłuż południowo-wschodniej granicy rezerwatu Stawiska. Granica omija zabudowę i dawny zespół dworski w Parzymiechach i dociera do ul. Łąkowej, biegnąc do skrzyżowania z drogą krajową 42. Dalej kieruje się na południe ul. Głęboką, skręcając w kierunku zachodnim drogą gruntową, mającą swój początek przy posesji nr 10. Później kieruje się na zachód do ul. Marianka w Marianinie, gdzie skręca na południe, a po ok. 550 m skręca w kierunku ul. Krzepickiej, którą osiąga biegnąc po granicy obrębów ewidencyjnych. Następnie zmierza ul. Krzepicką w kierunku miejscowości Zimnowoda i dalej aż do granicy gmin Lipie i Krzepice, po czym biegnie wzdłuż granicy lasu w kierunku zachodnim. Po osiągnięciu granicy województw śląskiego i opolskiego skręca na północ do oddziału 290, gdzie łączy się z granicą Parku.
• Pokaż obiekt na mapie:

Ochrona

• Opis celów ochrony: W części położonej na terenie woj. łódzkiego: Ustala się następujące szczególne cele ochrony Parku: 1. Dla ochrony przyrody nieożywionej: 1) zachowanie wapiennych ostańców i wychodni z występującymi tam formami rzeźby krasowej: jaskiniami, studniami, lejami krasowymi, żłobkami krasowymi itp.; 2) zachowanie i ochrona cennych odsłonięć geologicznych jako ważnych obiektów dydaktycznych i naukowych; 3) zachowanie i przywracanie naturalnych walorów dolinom rzecznym; 4) zachowanie i ochrona obszarów stanowiących świadectwo współczesnych, naturalnych procesów geomorfologicznych, takich jak parowy, wąwozy itp.; 5) zachowanie w niezmienionym stanie i ochrona źródeł oraz obszarów źródliskowych. 2. Dla ochrony ekosystemów leśnych: 1) zachowanie rzadkiego w Polsce zbiorowiska świetlistej dąbrowy oraz odtworzenie tego najbogatszego florystycznie ekosystemu leśnego; 2) zachowanie fragmentów zespołu kwaśnej dąbrowy i przywrócenie naturalności temu zespołowi; 3) utrzymanie i odtworzenie unikatowych zbiorowisk roślinnych: łęgu podgórskiego, grądu jodłowego i jodłowego wyżynnego boru mieszanego, zachowanie fitocenoz grądowych jako rzadkich składników szaty leśnej ZPK; 4) zachowanie naturalnych zbiorowisk leśnych olsowych i bagiennych, w tym zbiorowisk olsu porzeczkowego i sosnowego boru wilgotnego; 5) odbudowa lasów jodłowych i bukowych, zachowanie lub odtworzenie naturalnych drzewostanów na wilgotnych i żyznych siedliskach (wilgotne grądy, łęgi jesionowo - olszowe, ols porzeczkowy). 3. Dla ochrony ekosystemów nieleśnych: 1) zachowanie różnorodności biologicznej rzadkich i ginących fitocenoz - łąk trzęślicowych; 2) zachowanie świeżych łąk rajgrasowych; 3) zachowanie fragmentów półnaturalnych łąk z cennymi zbiorowiskami roślinności łąkowo - bagiennej; 4) zachowanie cennych fragmentów muraw napiaskowych; 5) zachowanie i ochrona muraw kserotermicznych; 6) odbudowanie siedliska światłolubnych muraw naskalnych; 7) zachowanie cennych i różnorodnych zbiorowisk roślinnych: muraw napiaskowych, zarośli jałowca i żarnowca, fragmentów półnaturalnych, wilgotnych łąk i zarośli wierzbowych; 8) zachowanie i ochrona torfowiska wysokiego z fragmentami wilgotnych łąk i muraw bliźniczkowych, tzw. "psiar"; 9) utrzymanie różnorodności krajobrazu roślinnego na który składa się mozaika pól, łąk, jałowczysk, żarnowczysk. 4. Dla ochrony ekosystemów wodnych i torfowiskowych: 1) ochrona przed zalesieniem oraz utrzymanie połączenia starorzeczy z rzeką Wartą; 2) utrzymanie dotychczasowego poziomu wody w kompleksie stawów i mokradeł, oraz ochrona ich przed nadmiernym osuszaniem; 3) utrzymanie dotychczasowego poziomu wody oraz hamowanie sukcesji na bagnach śródleśnych i torfowiskach; 4) ochrona źródeł oraz obszarów źródliskowych przed zmianą warunków wodnych i zanieczyszczeniem; 5) bezwzględna ochrona śródleśnych łąk przed nadmiernym osuszaniem; 6) ochrona ekosystemów dolin rzecznych przed zmianą warunków wodnych i zanieczyszczeniem. 5. Dla ochrony gatunków roślin i zwierząt oraz ich siedlisk: 1) utrzymanie różnorodności gatunkowej zwierząt lądowych i wodnych podlegających ochronie; 2) utrzymanie stanu zwierząt łownych w ilości odpowiadającej pojemności ekologicznej łowisk; 3) zapewnienie warunków dla prawidłowego funkcjonowania gatunków cennych przyrodniczo, chronionych, rzadkich i zagrożonych oraz zabezpieczenie życia i rozwoju ginących taksonów. 6. Dla ochrony walorów krajobrazowych i kulturowych: 1) ochrona krajobrazu o wybitnych walorach naturalnych - wielkoprzestrzennych obszarów leśnych; 2) ochrona krajobrazu naturalnego doliny Warty o wybitnych walorach przyrodniczych, krajobrazowych i historycznych; 3) ochrona krajobrazu kulturowego o znacznych walorach zabytkowych z nagromadzeniem elementów dziedzictwa kulturowego; 4) ochrona miejsc koncentracji i potencjalnego występowania stanowisk archeologicznych; 5) zapobieganie zubożeniu i ujednoliceniu krajobrazu, poprzez ochronę zadrzewień śródpolnych i przydrożnych; 6) zachowanie istniejących rozłogów pól; 7) ochrona przed eksploatacją surowców naturalnych. 7. Dla ochrony walorów rekreacyjnych: 1) ochrona najatrakcyjniejszych terenów turystycznych (obszary leśne) przed degradującym zagospodarowaniem; 2) rozwój pożądanych form rekreacji - turystyki kwalifikowanej. W części położonej na terenie woj. śląskiego: Ustala się następujące szczególne cele ochrony Parku: 1) dla ochrony przyrody nieożywionej: a) zachowanie form rzeźby krasowej, głównie lejów i żłobków krasowych, b) zachowanie źródeł oraz obszarów źródliskowych; 2) dla ochrony przyrody ożywionej: a) utrzymanie kompleksów stawów, torfowisk, bagien śródleśnych i mokradeł wraz z obszarami źródliskowymi, b) zachowanie unikatowych zbiorowisk: świetlistej dąbrowy, kwaśnej dąbrowy, łęgu podgórskiego, grądu jodłowego, jodłowego wyżynnego boru mieszanego i olsów, c) zachowanie populacji chronionych lub rzadkich gatunków roślin i zwierząt oraz ich siedlisk; 3) dla ochrony walorów krajobrazowych i kulturowych: a) zachowanie krajobrazu o walorach naturalnych, b) zachowanie stanowisk archeologicznych, c) zachowanie specyficznych cech krajobrazu kulturowego, w tym: - układu zbiorowisk leśnych i terenów otwartych, - zadrzewień przydrożnych i śródpolnych.
• Czy obowiązuje ochrona na podstawie prawa międzynarodowego? Tak

Czy obowiązuje plan ochrony? Nie

Zarządzanie

Nazwa sprawującego nadzór: konieczność zmiany przepisów wskazujących sprawującego nadzór