Park krajobrazowy

Dane podstawowe

• Nazwa: Chełmski Park Krajobrazowy
• Data utworzenia: 1983-03-23
• Powierzchnia [ha]: 16457,0000

Położenie formy ochrony przyrody

• Województwa, w których znajduje się obiekt: lubelskie
• Powiaty: chełmski
• Gminy: Wierzbica (gmina wiejska), Ruda-Huta (gmina wiejska), Chełm (gmina wiejska), Sawin (gmina wiejska), Dorohusk (gmina wiejska), Kamień (gmina wiejska)
• Tekstowy opis granic: Od północnego zachodu Park obejmuje kompleks łak otaczajacych Jezioro Słone, a nastepnie obnienie zajete przez łaki i zadrzewienia leace miedzy wsiami: Chutcze, Bachus i Stara Wies. Nastepnie granica Parku pokrywa sie z zachodnia i północna granica lesnictwa Sawin oraz północna granica oddziałów 58-61, 65-67, 76, 91-95, 109 lesnictwa Borek i 158-160 lesnictwa Czułczyce, włacza do Parku kompleks łak "Baranowskie", "Błota" oraz fragment lasów niepanstwowych pomiedzy oddziałami 109 i 160. Nastepnie biegnie w kierunku południowo-wschodnim przez 3 km skrajem gruntów ornych i uytków zielonych po północnej stronie cieku Zarudnia do drogi Ruda Wies-Chełm. Nastepnie skreca na południe biegnac zachodnim skrajem pasa drogowego do pierwszych zabudowan Zarudni. Tam skreca na zachód i po 100 ponownie na południe, biegnac równolegle do drogi omija pas zabudowy wsi: Zarudnia, Poczekajka i Lesniczówka. W Lesniczówce 200 m przed skrzyowaniem do Karolinowa i Kol. Gotówka granica skreca na południowy wschód i dochodzi do przejazdu kolejowego we wsi Karolinów. Od tego punktu obiera kierunek północnowschodni i pokrywa sie z północna granica łak połoonych wzdłu cieku GG1 i rzeki Gdolanki. Po obejsciu łak wsi Gdola granica przybiera kierunek południowo-wschodni dochodzac ponownie do Gdolanki, której prawym brzegiem biegnie na południowy zachód, przecina droge lokalna Kolonia alin - Gdola i dochodzi do pierwszego za ta droga rowu melioracyjnego. Dalej wschodnim brzegiem rowu biegnie na południe osiagajac północno-wschodni naronik oddziału 46 lesnictwa Ostrowy, skad dalej biegnie na południe, właczajac oddział 47, po czym skreca na wschód i biegnie północna granica lasu - od wydzielenia 59a do północnego naronika wydzielenia 54i. Stad dalej biegnie na północny wschód droga gruntowa i dochodzi do szosy alin-Swiere. Południowym jej skrajem biegnie na wschód do miejscowosci Dobryłów, gdzie około 500 m przed skrzyowaniem skreca na południe biegnac wschodnim brzegiem rowu melioracyjnego stanowiacego w tym miejscu granice gmin Dorohusk i Ruda Huta. Brzegiem rowu granica dochodzi do ujscia do Kanału Swierowskiego. Po przecieciu kanału granica dalej przebiega wzdłu granicy lasu obejmujac oddział 38, po czym osiaga kolejny rów melioracyjny, którego wschodnim brzegiem dochodzi do wschodniego naronika oddziału 82 lesnictwa Rozkosz. Stad biegnie dalej wschodnia granica oddziałów 82-84 i przyjmujac linie prosta dochodzi do szosy Swiere-Ludwinów. Północnym brzegiem pasa drogowego granica dochodzi do drogi Chełm-Dorohusk. W dalszym ciagu północna granica pasa drogowego biegnie na zachód. Przed parkingiem na wysokosci oddziału 107 lesnictwa Rozkosz granica skreca na północ osiagajac granice lasu. Dalej granica Parku biegnie na zachód do południowo-zachodniego naronika oddziału 107. Stad granica kieruje sie na południowy zachód do szosy Chełm-Dorohusk; wyłaczajac zachodni skraj zabudowy Ludwinowa. Nastepnie droga gruntowa biegnie na południe do linii kolejowej. Za torami kierujac sie na południe biegnie wschodnim skrajem nieuytkowanych torfowisk, łak i pastwisk do północno-zachodniego naronika oddz. 133 lesnictwa Rozkosz. Nastepnym odcinkiem jest północna i wschodnia granica oddziału 133. Od linii 132/133 granica biegnie na południowy wschód po granicy gruntów ornych, a nastepnie droga gruntowa przez mineralne przeweenie oddzielajace "Bagno Tarnowo" od "Bagna Łopata". Dalej biegnie na południe, a nastepnie na zachód po granicy zbiorowisk szuwarowych i otaczajacych je łak do zachodniego skraju gruntów Kolonii Pławanice. Nastepnie kieruje sie na północ po skraju nieuytkowanego torfowiska do południowego kranca rampy kolejowej w Brzeznie, a nastepnie omijajac rampe po skraju gruntów ornych dochodzi do linii kolejowej Chełm-Dorohusk. Przecina linie przy rozwidleniu torów w kierunku północnym i dochodzi do rowu. Nastepnie granica skreca na wschód i biegnie rowem przez 900 m, po czym skreca na północ biegnac po drodze gruntowej do drogi krajowej nr 12, gdzie skreca na wschód i po 50 m na północ. Dalej biegnie drogami gruntowymi; w kierunku północnym przez 500, w kierunku zachodnim przez 2 km, a nastepnie na południe przez 750 m po czym granica łak i torfowisk dochodzi do drogi Chełm-Dorohusk. Północnym skrajem pasa drogowego biegnie a do miejscowosci Kolonia Antonin. Nastepny odcinek granicy przebiega miedzy oddziałem 121 lesnictwa Ostrowy, a strzelnica. Na północnym skraju strzelnicy granica Parku skreca na zachód i dochodzi do drogi gruntowej biegnacej na północ w strone torfowiska "Błota Serebryskie". Tam po granicy pól i torfowisk dochodzi do drogi lokalnej Srebrzyszcze-Karolinów. Na drodze granica skreca na południe i przez około 400 m biegnie ta droga a nastepnie przechodzi na granice pól i łak, po czym przechodzi na rów melioracyjny, którym biegnie na zachód, przecina droge Srebrzyszcze-Lesniczówka i dalej osiaga wschodnia granice rezerwatu "Bagno Serebryskie". Tam skreca na południe, dochodzi do polnej drogi biegnacej od Srebrzyszcza w strone łak. Dalej biegnie ta droga na zachód, w linii prostej przecina nasyp kolejowy i po granicy pól i łak dochodzi do przeciecia granic obrebów ewidencyjnych wsi Srebrzyszcze, Nowiny i Koza Gotówka. Dalej biegnie wzdłu granicy obrebu ewidencyjnego Nowiny i przechodzi na rów melioracyjny skrecajacy na północ, którym osiaga zakret na drodze Okszów-Nowiny. Tam przecina szose i biegnie na północnyzachód omijajac zwarta zabudowe Okszowa dochodzi przy północnym skraju zwartej zabudowy tej miejscowosci do drogi Okszów-Wólka Czułczycka. Dalej granica pól i łak biegnie na zachód do Stankowa obejmuje od południa zbiornik retencyjny i w pobliu północnej jego grobli przechodzi na lewy brzeg Uherki, którym biegnie na północ. Po około 2,5 km, na wysokosci południowego kranca zwartej zabudowy wsi Wólka Czułczycka, granica skreca na wschód przecinajac szose i po 100 m przyjmuje kierunek północny wyłaczajac z Parku zwarta zabudowe wsi Wólka Czułczycka i Zarzecze. W Zarzeczu granica dochodzi do rowu melioracyjnego, którym biegnac na północ dochodzi do Uherki. Dalej lewym brzegiem rzeki biegnie a do uroczyska "Mysiowe". Tam około 1,7 km przed ujsciem Lepietuchy do Uherki skreca na zachód, właczajac do Parku kompleks zakrzewionych torfowisk i lasy lesnictwa Borek, dochodzi do szosy Chełm-Włodawa. Na drodze granica skreca na północ i biegnie do Sawina. Około 100 m za ulica Wygon przechodzi na rów melioracyjny i jego południowym brzegiem biegnie na zachód do południowego brzegu Lepietuchy. Na rzece granica biegnie jej południowym brzegiem w kierunku zachodnim. 900 m przed mostem na drodze Sawin- Chutcze granica skreca na południowy zachód przecinajac szose i wchodzi na granice lasu, która biegnie w kierunku zachodnim południowym skrajem oddziałów 133, 137a, 137-139 lesnictwa Sawin. Nastepnie granica przechodzi na droge gruntowa Sawin-Podchylinie, która biegnie w kierunku zachodnim do granicy gmin Sawin-Wierzbica. Granica ta biegnie w kierunku północnym i osiaga kompleks łak i torfowisk wokół Jeziora Słonego.
• Pokaż obiekt na mapie:

Położenie otuliny

• Powierzchnia otuliny [ha]: 10878,0000
• Opis granicy lub położenia: Północna czesc granicy otuliny stanowi droga z Kolonii Aleksandrówka do Serniaw, a nastepnie północna granica "Lasu Petryłowskiego" do Rudki Łowieckiej. Nastepnie skreca na południe, omija po stronie zachodniej Petryłów, od wschodu okala kompleksy lesne koło Malinówki i Sawina oraz łaki "Baranowskie", "Błota" i dochodzi do doliny Uherki. Otacza kompleks łak i bagien połoonych na północ od wsi Zarudnia i południe od Kol. Rudka i dochodzi do drogi Chełm-Ruda Huta. Droga biegnie w kierunku południowo-zachodnim do wsi Poczekajka, gdzie skreca na południowy wschód i skrajem łak dochodzi do drogi Ruda Huta-Swiere. Dalej ta droga biegnie a do skraju gruntów ornych wsi Swiere, gdzie skreca na południowy wschód i dochodzi do skrzyowania dróg Swiere- Dorohusk i Swiere-Wólka Okopska. Nastepnie biegnie na południe, poczatkowo droga, pózniej wsród pól a do linii kolejowej Chełm-Dorohusk w Wólce Okopskiej. Dalej linia kolejowa biegnie w kierunku południowo-zachodnim do Ludwinowa. Tam granica skreca na południe przechodzac na droge gruntowa biegnaca przez Rozkosz do Kroczyna. 300 m przed droga w Kroczynie granica skreca na zachód biegnac skrajem pól uprawnych i uytków zielonych przez 1,5 km po czym skreca na północ i po 1 km ponownie na zachód biegnac droga gruntowa omija od północy zwarta zabudowe Pławanic, przecina Kolonie Pławanice i biegnie dalej do Olenówki. Omija od wschodu zwarta zabudowe Olenówki i dochodzi do linii kolejowej Chełm-Dorohusk, która biegnie na zachód osiagajac Kolonie Antonin. Stad granica skreca na północ, otaczajac od południa i zachodu kompleks lesny, torfowiska koło miejscowosci Kol. Antonin. Od północy wyłacza z otuliny zabudowania Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Srebrzyszczu. Dalej biegnie równolegle do drogi Srebrzyszcze- Kolonia Okszów wyłaczajac zabudowania tych wsi z otuliny. Dochodzi do wschodniego kranca Kolonii Okszów kieruje sie na północny zachód w strone koscioła w Okszowie. Stad granica biegnie w kierunku zachodnim w rejon wsi Horodyszcze. Dalej granica biegnie zachodnim skrajem łak w dolinie Uherki omijajac po stronie wschodniej zabudowania wsi: Horodyszcze, Czułczyce i Sajczyce. Nastepnie otacza łaki połoone na południe i zachód od kompleksu lesnego "Borek". Przechodzi na droge Chełm-Włodawa, która biegnie w kierunku północnym przez 1,5 km nastepnie przechodzi na zachodnia granice oddziałów 220, 216 i 182 lesnictwa Borek. Nastepnie granica wyłacza zwarta zabudowe Sawina i przechodzi na granice łak i pól uprawnych w dolinie Lepietuchy. Tam obiera kierunek zachodni i dochodzi w rejon osiedla Laski gdzie przyjmuje kierunek południowy omijajac zabudowania osiedla Laski osiaga rów Pomiary. Na rowie granica skreca na zachód i osiaga granice gmin Sawin-Wierzbica, która biegnie w kierunku północnym do Kolonii Aleksandrówka.
• Pokaż obiekt na mapie:

Ochrona

• Opis celów ochrony: Celem ochrony Parku jest zachowanie specyficznego krajobrazu Polesia Wołyńskiego, a w szczególności naturalnego ukształtowania terenu z rzadkimi formami krasu kredy piszącej, mozaiki siedlisk torfowisk węglanowych i muraw kserotermicznych, ekosystemów leśnych i łąkowych wraz z charakterystyczna flora i fauna.
• Czy obowiązuje ochrona na podstawie prawa międzynarodowego? Nie

Czy obowiązuje plan ochrony? Tak

Zarządzanie

Nazwa sprawującego nadzór: Wojewódzki Konserwator Przyrody w Lublinie