Obszar chronionego krajobrazu

Dane podstawowe

• Nazwa: Chmielnicko-Szydłowski
• Data wyznaczenia: 1995-11-21
• Powierzchnia [ha]: 60733,0000
• Opis wartości przyrodniczej i krajobrazowej: Obszar Chronionego Krajobrazu Chmielnicko-Szydłowiecki jest obszarem o krajobrazie rolniczo-leśnym. W jego szacie roślinnej największy walor przyrodniczy mają lasy o charakterze naturalnym, których większe kompleksy zachowały się między Włoszczowicami a Piotrkowicami. Pod względem siedliskowym przeważają bory sosnowe i bory mieszane, sporadycznie wystłpują fragmenty borów trzcinkowych, olsów i łęgów. Na rędzinach jurajskich wykształciała się bogata postać subkontynentalnego boru mieszanego, przechodząca miejscami w grąd wysoki i świetlistą dąbrowę, z wieloma gatunkami kserotermicznej. W runie tych zbiorowisk spotyka się interesujące, rzadkie i chronione gatunki roślin. Ważnym elementem szaty roslinnej są zbiorowiska nieleśne, głównie torfowiska (wysokie, przejściowe i niskie) , z udziałem wielu rzadkich roślin. Zbiorowiska leśne i torfowiskowe pełnią ważną rolę wodoochronną, zwłaszcza w obszarze źródliskowym rzeki Wschodniej oraz w okolicach Chąńczy, Włoszczowic i Holendrów. Liczne stawy i zbiornik wodny Chańcza tworzą biotopy dla wielu gatunków ptaków wodno-bagiennych. Takie wymagające ochrony biocenozy awifałny wystepują w okolicach Skorzowa, But-Palonek (na Sanicy) i Rakowa (na Czarnej Staszowskiej). Na terenie Ch-SzOChK dawne są tradycje osadnictwa sięgającego czasów neolitycznych. Obiektem średniowiecznym o najwyższej randze krajowej jest zachowany gotycki układ urbanistyczno-krajobrazowy Szydłowa zamknięty murami warownymi. Cennym zabytkiem o założeniach romańskich jest kościół w Kijach. Zachowały się też liczne zabytki budownictwa rezydencjonalnego oraz założenia dworsko-parkowe w Maleszowej, Śladkowie Małym, Piotrkowicach, Gnojnie, Grabkach (unikatowy dawny harem). Głównymi przyrodniczymi funkcjami Ch-SzOChK jest ochrona wód powierzchniowysz, a szczególnie rzeki Czarnej Staszowskiej (wraz ze zbiornikiem wodnym Chańcza), Wschodniej Isanicy, a także spełnienie roli łącznikowej pomiędzy Zespołami Parków Krajobrazowych Gór Świętokrzyskich i Ponidzia (korytarze i ciągi ekologiczne o znaczeniu regionalnym i lokalnym).

Położenie formy ochrony przyrody

• Województwa, w których znajduje się obiekt: świętokrzyskie
• Powiaty: staszowski, buski, kielecki, pińczowski
• Gminy: Kije (gmina wiejska), Morawica (gmina miejsko-wiejska), Gnojno (gmina wiejska), Stopnica (gmina miejsko-wiejska), Tuczępy (gmina wiejska), Pierzchnica (gmina miejsko-wiejska), Chmielnik (gmina miejsko-wiejska), Raków (gmina wiejska), Szydłów (gmina miejsko-wiejska), Busko-Zdrój (gmina miejsko-wiejska), Łagów (gmina miejsko-wiejska)
• Tekstowy opis granic: Opis granic Chmielnicko-Szydłowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XXXV/620/13 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 23 września 2013 r. dotycząca wyznaczenia Chmielnicko-Szydłowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu) Ch-SzOChK położony jest w centralnej części województwa świętokrzyskiego pomiędzy Cisowsko - Orłowińskim Parkiem Krajobrazowym i Szanieckim Parkiem Krajobrazowym stykając się na niewielkich odcinkach z innymi obszarami chronionego krajobrazu w województwie świętokrzyskim. Opis granicy Ch-SzOChK rozpoczyna się nad Czarną Nidą, w miejscu gdzie wzdłuż południowej granicy obrębu Łabędziów (gm. Morawica) biegnie granicą zamykającą od południa Podkielecki OChK. Wzdłuż tego właśnie odcinka biegnie również fragment północnej granicy Ch-SzOChK, która biegnie najpierw północną i wschodnią granicą obrębu Radomice (gm. Morawica), a następnie zgodnie z północnymi granicami obrębów: Skrzelczyce, Pierzchnica, Pierzchnianka, Osiny, Strojnów, Wierzbie, Drugnia, Drugnia Rządowa, Podstoła (gm. Pierzchnica), Rudki i Potok (gm. Szydłów), Pągowiec, Życiny, Chańcza, Rakówka i Pułaczów (gm. Raków). Po wschodniej granicy obrębu Pułaczów granica skręca na południe i biegnie dalej zgodnie z wschodnimi granicami obrębów Rakówka i Chańcza. Następnie zgodnie z południową granicą obrębu Chańcza skręca na zachód, otacza zbiornik "Chańcza" na rz. Czarnej Staszowskiej i biegnie wschodnimi granicami obrębów Korytnica, Kotuszów, Jabłonica i Mokre oraz południową granicą obrębu Gacki i Wola Żyzna (gm. Szydłów) dochodząc do przysiółka Jadwisin. Stąd biegnie dalej na południe zgodnie ze wschodnią granicą obrębu Grzymała do Podlesia. Następnie skręca na zachód i biegnie generalnie w tym kierunku zgodnie z południowymi granicami obrębów: Grzymała, Chałupki i Kargów (gm. Tuczępy) oraz Bosowice (gm. Stopnica). Na opisanym odcinku Chałupki - Bosowice granica Ch-SzOChK przylega bezpośrednio do granicy Solecko-Pacanowskiego OChK. W przysiółku Dąbrówka nad rz. Sanicą granica rozmija się z granicą sąsiadującego OChK i biegnie dalej w kierunku zachodnim, a następnie północnym, południowymi, południowo-zachodnimi oraz zachodnimi granicami obrębów: Palonki, Służów, Słabkowice (gm. Busko-Zdrój), Borzykowa i Śladków Mały (gm. Chmielnik). Po przecięciu drogi Chmielnik - Busko granica Ch-SzOChK biegnie dalej w kierunku początkowo wschodnim, a następnie północnym, zachodnim i południowo-wschodnim (po przecięciu drogi Chmielnik - Morawica), omijając miasto Chmielnik i położone w jego sąsiedztwie obręby Przededworze i Celiny (biegnąc po granicach obrębów ewidencyjnych). Dalej biegnie na zachód wzdłuż południowej granicy obrębu Holendry i fragmentem południowej granicy obrębów: Jasień (gm. Chmielnik), Wola Żydowska, Gołuchów, Lipnik, Kije, Kokot oraz zachodnimi granicami obrębów: Kokot i Wierzbica (gm. Kije). Na odcinku zachodniej granicy obrębu Wierzbica graniczą: W-JOChK i opisywany obszar. Dalej granica Ch-SzOChK biegnie w kierunku północnym wzdłuż zachodnich granic obrębu: Włoszczowice (gm. Kije) oraz zachodnią granicą gminy Morawica, gdzie dochodzi do granicy obrębu Nida. Następnie w obrębie gminy Morawica biegnie północną granicą obrębu Zbrza do linii kolejowej, gdzie ponownie skręca na południe wzdłuż linii kolejowej do przecięcia z linią elektroenergetyczną wysokiego napięcia. Dalej biegnie wzdłuż linii wysokiego napięcia do granicy obrębu Chałupki, a następnie skręca na północ wzdłuż zachodnich granic obrębów: Chałupki, Wola Morawicka i Radomice (gm. Morawica). Tutaj nad Czarną Nidą, na południowej granicy obrębu Łabędziów zamyka się granica opisywanego obszaru. Integralną częścią Ch-SzOChK jest enklawa tego obszaru obejmująca teren obrębów Melonek i Winna w gm. Łagów.
• Pokaż obiekt na mapie:

Ochrona

Czy obowiązuje ochrona na podstawie prawa międzynarodowego? Nie

Zarządzanie

Nazwa sprawującego nadzór: Marszałek Województwa Świętokrzyskiego